Als ik de grote ruimte van het Kunstenlab in Deventer binnenloop komt direct gepiep, geschuur, gekke stemmetjes, tv noise en nog veel meer geluid me tegemoet. Als ik rechts kijk zie ik in verschillende kleuren grote proppen papier, rollen en een hangende trechter. Het geluid komt van de andere kant. Daar zie ik aan de muur en op de grond een grote hoeveelheid elektrische en elektronische apparaten die in een wisselend ritme hun geluid over de ruimte uitstorten. Ze zijn aan elkaar gelinkt op een onnavolgbare manier. Overal gebeurt wel wat in geluid, beeld en beweging.

Wat is hier aan de hand? Waar gaat deze georganiseerde chaos over?

Een terugblik van Jan van den Brink op de opening van de tentoonstelling Instruments Make Play, organiseert door De Perifeer en Kunstenlab.

The Paper Ensemble

Na de officiële opening wordt iedereen gevraagd op te grond te gaan zitten: de performance van The Paper Ensemble begint. De twee leden van het ensemble gaan aan de slag met alle papieren sculpturen die zij hebben uitgestald. Nadat de andere installaties in de zaal zijn uitgezet, begint een super subtiel en fragiel spel. Mensgrote proppen papier worden in slow motion uiteen getrokken, bedekken de performers en belanden tenslotte weer op de grond. Tegelijkertijd draait een ander een rol papier heel rustig uit elkaar, ‘sprenkelt’ stukjes papier op de grond of schuurt met de grote trechter over de draden waarin die hangt. De bezoekers op de grond zitten ademloos te luisteren. Het lijkt wel een verstilde moderne dansuitvoering waarbij de dansers continue op elkaar inspelen met de papieren als extra danspartner.

• 

• 

• 

• 

‘ReFunct Media’ en ‘ReFunct Modular’

Na deze performance is de overgang groot als de beide geluidsinstallaties weer worden aangezet. Het is prachtig om helemaal in te zoomen op alle details van deze werken. Aan de muur hangen modulaire printboardjes waarin speakers en bewegende voorwerpen ook samen een dans uitvoeren. Op de grond staat een hele rij van o.a. tv’s, radio’s, camera’s, telefoons in verschillende stadia van ontbinding die als een groot organisme continu bewegend haar eigen geluid en beeld voortbrengt.

Als ik om me heen kijk zie ik dat veel volwassenen hier ook weer kind worden en glimlachend proberen uit te vinden hoe het alles samenhangt en welk apparaat welk geluid en beeld voortbrengt. De installaties zijn afkomstig van Benjamin Gaulon, Tom Verbruggen (TokTek), Gijs Gieskes en Karl Klomp die ze al jaren over de hele wereld laten zien.

Cathy Van Eck – Breeze

Hoewel ik niet de illusie heb dat ik de installaties in de eerste ruimte al heb kunnen doorgronden, loop ik door naar de tweede ruimte van het Kunstenlab. Daar staat de installatie ‘Breeze’ van Cathy Van Eck. Eerst heb ik niet door hoe die werkt, maar als ik dichterbij kom wordt het duidelijk. Ik word uitgenodigd deelnemer te worden aan een geluidsspel. Op 5 standaards voor bladmuziek is een papieren sculptuur geplaatst. Gekoppeld aan speakers en sensoren, reageert het systeem met wisselende geluiden op mijn nabijheid. Ik blijf lang heen en weer lopen en probeer al experimenterend een muziekstuk te maken.

Quinten Dierick – The Prompter

Ik loop verder naar de derde ruimte. Hier hangen tekeningen van
Quinten Dierick onder de noemer ‘The Prompter’. Papier en subtiliteit zijn de gemene delers van bijna alle onderdelen die ik heb gezien vandaag. Zo ook van de tekeningen van Quinten die moeilijk onder één noemer te vatten zijn. Ik word vooral aangetrokken door de reeksen van verschillende kleine tekens die op één tekening spannende ritmisch beelden vormen. Het duurt wel even bij voor ik in die werelden binnen ben. Gelukkig heb ik de tijd en is de bar in de buurt 😉

Al met al heb ik erg genoten van deze middag doordat ik steeds werd uitgedaagd nieuwe dingen te ontdekken in het zeer afwisselende aanbod. Dat ik daarin toch allerlei rode lijnen heb ontdekt, geeft voor mij aan dat deze expo met grote zorg is samengesteld.

De tentoonstelling ‘Instruments Make Play’ is tot en met 1 december te zien in Kunstenlab.

fotograaf: Niek Doup