Dit keer was niet het Havenkwartier in Deventer, maar Locatie Z in Den Haag de bestemming voor het interviewgesprek. Omdat het zo uitkwam. Uiteraard speelde mijn nieuwsgierigheid naar zijn atelier ook een rol. Even, toen ik uitstapte op het onherbergzame station Den Haag Moerwijk, had ik daar spijt van. Wat een troosteloosheid! Maar ik vertrouwde op de goede neus die kunstenaars doorgaans hebben voor de meest bijzondere plekken. En inderdaad. Het atelier ligt goed verscholen achter hoge flats op een mooie plek aan het water. Hoewel een kabbelend bootje uitnodigt tot instappen, nemen we toch maar plaats aan de houten picknicktafel op het terras; net even wat praktischer.
Een interview met Matthias König in het kader van The Next Step
Tentoonstelling G’woon z’n gangetje
13 mei 2018 t/m 10 juni 2018
Doel van ons gesprek is zijn ervaring met het programma The Next Step. König was een van de kunstenaars die op uitnodiging van Kunstenlab voor een buitenproject dat Kunstenlab begeleidde, een jonge kunstenaar onder zijn hoede nam (op basis van het meester – gezelprincipe). Gelijktijdig werkte hij aan een solo-expositie. De eerste bekentenis in een verrassend openhartig gesprek laat niet lang op zich wachten. ‘Ik ben nog niet zo lang bekend met het denken in projecten. Als kunstenaar ben ik continue bezig met ontwikkelen, observeren, bevragen, maken, reageren. Er zijn geen vastomlijnde scheidslijnen die aangeven waar het een ophoudt en het ander begint. Een project daarentegen kadert iets af. Dat heeft ook iets aantrekkelijks weet ik nu. Het biedt houvast en focus.’
Aanvankelijk wilde König The Next Step inzetten voor verdieping van zijn tekenwerk. Tot dan toe was tekenen voor hem vooral een middel, geen op zichzelf staand artistiek doel. Uiteindelijk maakte hij een andere keuze. ‘Ik kwam net terug met veel videomateriaal van het Zuid-Duitse carnaval (Fasching) en heb er uiteindelijk voor gekozen verder te experimenteren met video en geluid. Kunstenlab liet hem vrij in die keuze, mits de stap die hij wilde maken op dat moment voor zijn artistieke ontwikkeling het belangrijkste was. König: ‘Het komt niet zo vaak voor dat ik op deze manier even (financieel) zorgeloos en fulltime met mijn werk bezig kan zijn en in mijn eigen ‘bubbel’ kan verdwijnen.’
Het werk dat tijdens die twee maanden is ontstaan, is niet alleen in Kunstenlab geëxposeerd, maar maakte enkele maanden later ook onderdeel uit van de tentoonstelling ‘Geluidsgolven. Dick Raaijmakers en Sonologie’ in GEM in Den Haag. In zekere zin heeft The Next Step er dus ook voor gezorgd dat König voor het eerst in Nederland werk in museale context kon laten zien. ‘Ook heb ik beter grip gekregen op het onderwerp dat telkens in mijn werk terugkeert: de ‘ontgrendeling van het zelf’, de manier waarop mensen even alle sociale conventies aan hun laars lappen en alle remmen losgooien, zoals dat bij carnavalsvieringen gebeurt.’
Terwijl het einde van ons gesprek nadert, wil König nog even iets kwijt over de ‘uithoek’ Deventer, zoals er volgens hem zo vaak vanuit de randstad naar gekeken wordt. Hij benadrukt de aantrekkelijkheid en het belang van geografisch spreiding van landelijke presentatieplekken. König: Kunstenlab is voor kunstenaars van groot belang voor ontwikkeling en experiment. Met Deventer als thuisbasis kan Kunstenlab uitwisseling bevorderen tussen hedendaagse kunsten en bewoners in de regio en zo een belangrijke bijdrage leveren hedendaagse kunst minder elitair en exclusief te maken. Want kunst is voor mij boven alles communicatie, al dan niet in gesproken of geschreven taal, en zet mensen aan tot kijken vanuit een ander perspectief. Kunst kan dienen als katalysator voor interacties, publieke discussies en kan veranderingsprocessen ingang zetten. Daarom vind ik het belangrijk dat Kunstenlab zowel lokaal, nationaal en zelfs internationaal samenwerkt met kunstenaars én bevolking. Laten we dan ook meteen het stigma (rand)stad versus platteland voortaan overboord gooien.’
Film van Ole Nieling ©
Programma The Next Step
Kunstenlab startte vorig jaar met het experimentele programma The Next Step en nodigde kunstenaars uit zichzelf uit te dagen. Dat gebeurde op uiteenlopende manieren. Waar de een de uitdaging zocht in het werken met nieuwe materialen, ontdekte de ander de kracht van samenwerking. Ook daagde Kunstenlab zichzelf uit door met een open houding in het programma te stappen om te onderzoeken op welke manier dit programma het meest betekenisvol kan zijn.